حدود
دو سال است که دولت ترکیه قصد دارد در قسمتی از میدان تقسیم تغییراتی ایجاد کند.درضلع
جنوبی این قسمت، پارکی واقع است به نام «گِزی» که به لحاظ تاریخی مانند «هاید
پارک» لندن برای مرم انگلستان است؛ این پارک پیشینه ای تاریخی و فرهنگی در ترکیه
دارد و میشه گفت؛اکثرا محل حضور و تجمع مخالفین مذهب بوده است، و به همین دلیل از سوی
اسلامگرایان افراطی و تندرو به «پارک شیطان» معروف شده. بسیاری از میتینگ هایی که
مجوّز برگزاری در میدان «تقسیم» نگرفته اند در این پارک برگزار شده اند و از این
رو این پارک جایگاه بسزایی در میان مردم استانبول و حتی دیگر شهرها دارد. بسیاری
از کارناوال های شادی و اخیراً بزرگ¬ترین تجمعات فرهنگی در سه ماه گذشته با حضور
خوانندگان امریکایی و فرانسوی در این محل برگزار شده است. و نکتۀ مهم تر این که در
استانبول فعالین اجتماعی روزانه برای هماهنگی با سایر گروه ها، محل جلسات و دیدارهای
خود را اکثراً در این پارک انتخاب می کرده اند. دولت اسلامگرای حزب عدلت و توسعه
(AKP) ، از چندی پیش با آوردن چندین طرح خواسته بود تا قسمتی یا حتی کلّ
پارک را تبدیل کنند. ابتدا در دو سال گذشته اعلام کردند که می خواهند ادامۀ خیابان
بشیک تاش و اتصال آن به بزرگراه آتاتورگ را از وسط این پارک بگذرانند. دولت در دو
سال گذشته به بهانۀ ترمیم بخشی از میدان تقسیم از نظر تاریخی، ادارۀ میراث فرهنگی
را از تصمیم خود برای «مرمّت» با خبر ساخت. و در همان موقع ادارۀ میراث فرهنگی، طی
نامه ای اعتراضی به پارلمان، این حرکت خودسرانۀ دولت را نقد و اعلام کرد که دولت
قانوناً چنین حقی را ندارد و فقط این اداره دارای مجوّز مرمت است. از آن جا که
تمام دستگاه ها و ابزارهایی که در پارک و قسمتی از میدان تقسیم راه اندازی شد، همگی
دستگاه هایی پیشرفته برای ساخت بناهای بزرگ و مدرن امروزی بودند و اصولاً ربطی به
مرمت تاریخی نداشتند. تا این که از اواخر ماه سپتامبر دولت اعلام کرد که طرحی را
برای ایجاد مسکن برای کودکان بی سرپرست در قسمتی از پارک اجرا خواهد کرد و برای این
منظور، مجوز 500 متر بنا را از پارلمان گرفت. پس از حدود یک ماه، دولت در پارلمان
اعلام کرد که این طرح منتفی است و ما می خواهیم مرکز بزرگ تجاری در «تقسیم» و
«پارک» ایجاد کنیم و این مستلزم 5000 متر بنا می باشد. در همین حال دولت مجوز لازم
را با توسل به اکثریتی که حزب عدالت و توسعه در پارلمان دارد، گرفت؛ که البته این
امر با اعتراض شدید گروه ها و محافل زیست محیطی رو به رو شد. دولت به اعتراض ها
دهن کجی کرد و اعلام کرد که نه فقط بخشی از میدان را خراب و بر پایۀ سنت های اسلامی
بنا خواهد کرد، بلکه مرکز تجاری را هم ایجاد نمی کند و به جای آن بزرگ ترین مرکز
فرهنگی جهان اسلام را برپا خواهد نمود، شامل موزۀ تاریخ اسلامی ترکیه، بزرگ ترین
کتابخانۀ کتب اسلامی و یک مدرسۀ عالی اسلامی.
همچنین
پیش از این لایحۀ منع استعمال مشروبات الکلی از ساعت 10:30 شب به بعد به پارلمان
رفته و تصویب شده بود. بعد در همین گیرودار دولت طرح ممنوعیت استعمال الکل در فضای
عمومی جامعه، به استثنای کافه و بار، را به پارلمان داد که هنوز تصویب نشده وبه دلیل
مخالفت ها مسکوت مانده است؛ در نتیجه دولت مالیات بر تولید مشروبات الکلی را 150
درصد افزایش داده است (همین دیشب عده ای از اسلامگرایان افراطی با شعارهای الله
اکبر به چند دیسکو در شهر مرسین حمله بردند)
دولت
با خاک برداری از قسمتی از این میدان، کار را شروع کرد. تا این که در دو هفتۀ
گذشته، کلّ پارک را، یعنی هزاران متر بیشتر از آن چه اعلام کرده بود، منطقۀ ساخت و
ساز اعلام کردند و شروع کردند به قطع درختان، خراب کردن حوض، ....
فعالین
محیط زیست و فعالین چپ با رفتن به پارک از هفت روز گذشته و تحصن مانع از اجرای
پروژه شدند. تا این که پس از گذشت حدود یک روز از این تجمع و تحصن یک هفته ای فعالین
محیط زیست در پارک، پلیس حمله کرد و ایجاد درگیری شد. درگیری ها به صورت کم و بیش
ادامه یافت تا این که سخنگونی AKP، حدود شش روز پیش، با حملۀ لفظی معترضان را
اراذل و اوباش و لامذهب خواند و گفت آن ها کسانی هستند که نمی خواهند مردم مسلمان
به رشد و تعالی برسند، و فردای آن روز اسلامگرایان افراطی که همراه آن ها چاقو و غیره
بود و در میان آن ها افرادی سوری هم به چشم می خوردند، به معترضان حمله کردند. شیوخ
و ملایان در مساجد از دولت دفاع کردند. و دقیقاً همان روز رجب طیب اردوغان اعلام
کرد که ظرف 24 ساعت کلّ پارک را با خاک یکسان خواهد کرد. این بود که همۀ معترضان
از مردم درخواست کمک کردند و صحنۀ رویارویی به تمام نقاط کشور گسترش پیدا کرد و
مردم به حمایت از اعتراضات پرداختند. شعارها از حفظ پارک، به سرنگونی دولت
اسلامگرا تغییر کرد وتقریبا کلّ ترکیه را درنوردید. گویا در 24 ساعت اول تعدادی از
معترضان کشته شدند، آمار دقیقی در دسترس نیست، چون جنازه ها با ماشین نفربر زرهی
جمع شد. رئیس ادارۀ امنیت ترکیه، «میت»، با حضور در تلویزیون به کلیۀ مردم هشدار
داد و اعلام کرد که ما به کسی باج نخواهیم داد و فرمان آتش صادر شده است. مردم با
دهن کجی به این فرمان بار دیگر به خیابان ها هجوم آوردند.
دو
روز پیش هم رجب طیب اردوغان همۀ معترضان را اراذل و اوباش خواند و گفت که این ها
اکثریت مردم نیستند. از آن جا که مردم می گفتند که چرا ترکیه شورشیان سوریه را
مسلح می کند، اردوغان در مقام پاسخ در انتهای صحبت خود گفت که من مثل این برادران
سوری، خودم را در آن نبرد مقدس یک سرباز می دانم. در 24 ساعت گذشته تمام تلویزیون
های دولتی مشغول پخش فیلم ها و سریال های محبوب هستند تا مردم بیرون نیایند، و حتی
اکثر سینماهای دولتی مجانی شده است. اردوغان صبح امروز با انتقاد از پلیس (که خود
به آن ها دستور حمله داده بود) اعلام کرد که هرچند موافق پلیس نیست، همۀ پروژه
ساختمان سازی در پارک را به حالت تعلیق درخواهد آورد. ولی بازهم اعتراضات به حدی
گسترده شده که با این چیزها خاموش نمی شود.
حتی
در شهر مرسین، در جنوب ترکیه، اعتراضات به حدی بوده که تا به حال طبق آمار رسمی
رادیو و تلویزیون مرسین، حدود 185 نفر دستگیر شده اند. تعداد 26 نفر زخمی شده، و
دو نفر آن ها در حالت کُما هستند. نیروی پلیس به طور مداوم از گاز اشک آور، گاز
فلفل، گلولۀ پلاستیکی استفاده می کند.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر