بخش دوم دادگاه ايران تريبونال که به بازسازی کشتار زندانيان سياسی ايران در دهه ۶۰ به قصد زنده نگاه داشتن آن پرداخت، با رأی قضات دادگاه به پايان رسيد. اين دادگاه با شنيدن شهادت‌های ده‌ها زندانی سياسی در دو نوبت کشتارهای دهه ۶۰ در ايران توسط جمهوری اسلامی را «جنايت عليه بشريت» شناخت.
بخش نخست دادگاه رسيدگی به کشتار زندانيان سياس
بخش نخست دادگاه رسيدگی به کشتار زندانيان سياس
ی در دهه شصت خرداد ماه به مدت پنچ روز، در مرکز اقدام حقوق بشر سازمان عفو بين‌الملل در لندن برگزار شده بود و بخش دوم آن نيز از پنجشنبه گذشته در سالن صلح، ساختمان دادگاه لاهه برگزار شد.
در هر دو بخش از دادگاه ده ها نفر از شاهدان و بستگان اعدام شدگان حضور یافتند و روایت های تکان دهنده خود را بیان داشتند. و گاه چنان بود که حاضران می گریستند و یا از خود بیخود می شدند. بنا به گزارش دادگاه ایران تریبونال در جلسه اول هشتاد تن شاهد و خانواده قربانیان حاضر شدند و در جلسه دوم که در لاهه برگزار شد نیز ۷۵ آمدند.
شاهدان و خانواده های اعدام نه تنها از سه زندان مخوف تهران [اوین، رجائی شهر و قصر] بلکه از زندان های چهل استان و شهر گزارش دادند و در میانشان از همه نوع گرایش های سیاسی بود و خبرنگارانی از اطراف جهان در جلسات دادگاه حاضر می شدند و جريان برگزاری آن نيز به‌طور مستقيم از سايت اينترنتی دادگاه پخش می‌شد.
اين دادگاه ضمانت اجرای قضائی ندارد اما به‌طور نمادين نخستين دادگاه بين‌المللی است که به جنايت‌های دهه ۶۰ در ايران رسيدگی می‌کند. فرزند یکی از قربانیان این کشتارها که هرگز پدر خود را ندیده و تا هشت سالگی از دیدن مادر هم محروم بوده است در پایان جلسه دوم گفت انگار باری بر دوشم بود که به زمین گذاشته شد وقتی کسانی را دیدم که غمی مانند من داشتند.
جوانانی که پدر و مادرشان اعدام شده بودند. حکایت هائی که گفته شد، انگار دانستم جهان غمخوار است.
کميسيون حقيقت‌ياب اين دادگاه، که رياست آن را موريس کاپيتورن گزارشگر ويژه پيشين سازمان ملل متحد در امور حقوق بشر ايران بر عهده داشت، بر اساس اظهارات گزارشی تهيه کرد و همين گزارش مبنای کيفرخواست بخش دوم دادگاه در لاهه قرار گرفت که از سوی گروه دادستانی به هيئت داوران ارايه شد.
دادگاه «ايران تريبونال» که در سه روز اخير هر روز ساعت ۹ صبح تا پنج بعد از ظهر ادامه داشت به رياست قاضی جوآن کريستين برسيگر از آفريقای جنوبی برگزار گرديد و پنج نفر هيئت قضات آن پروفسور جان دوگارد از آفريقای جنوبی، پروفسور هاکو هاتوا از کنيا، پروفسور باتريشيا سلرز از بلژيک و پروفسور مايکل هانس فيلد از انگلستان بودند.
گروه دادستانی اين دادگاه را نانسی هورماشيا، مژده شهرياری، کاوه شهروز، جان کوپر، سر جفری نايس، گيسونيا و پيام اخوان بر عهده داشتند.
در اين سه روز شاهدانی چون هدايت‌الله متين‌دفتری، نایب رئيس کاتون وکلای ايران؛ ملکه مصطفی سلطانی که چهار برادر وی به دست حکومت ايران اعدام و کشته شده‌اند، شورا مکارمی که مادر و خاله‌ش اعدام شده بودند؛ شهره قنبری، زندانی سياسی سابق که به‌هنگام دستگيری از اعضای سازمان پيکار در راه آزادی طبقه کارگر بود؛ امير آطیابی، زندانی سياسی به اتهام عضويت در سازمان جوانان حزب توده؛ شکوفه سخی، زندانی سياسی دهه ۶۰؛ حوريه جهان‌پور از اقليت بهايی؛ احمد موسوی، از زندانيان سياسی سابق به جرم عضويت در گروه پيشگام از سازمان چريک‌های فدائی خلق؛ مهدی اصلانی، زندانی سياسی سابق و عضو پيشين سازمان فدائيان خلق، نادر (فرهاد) بوکايی، زندانی سياسی سابق که در زمان دستگيری هوادار سازمان راه کارگر بود و ايرج مصداقی، نويسنده کتاب «نه زيستن، نه مرگ»، زندانی سياسی سابق که از اعضای سازمان مجاهدين خلق بود؛ در جايگاه قرار گرفتند و صحنه‌های تکان‌دهنده‌ای از شرايط زندان‌ها و شکنجه‌ها و اعدام‌های زندانيان سياسی را بازگو کردند.
رأی نهايی دادگاه «ايران تريبونال» در ساعت ۱۶ شنبه توسط هيئت قضات ارائه شد و در پايان شرکت‌کنندگان در اين دادگاه با بلند کردن دست‌های خود به علامت پيروزی به خواندن سرود پرداختند.
در هر دو بخش از دادگاه ده ها نفر از شاهدان و بستگان اعدام شدگان حضور یافتند و روایت های تکان دهنده خود را بیان داشتند. و گاه چنان بود که حاضران می گریستند و یا از خود بیخود می شدند. بنا به گزارش دادگاه ایران تریبونال در جلسه اول هشتاد تن شاهد و خانواده قربانیان حاضر شدند و در جلسه دوم که در لاهه برگزار شد نیز ۷۵ آمدند.
شاهدان و خانواده های اعدام نه تنها از سه زندان مخوف تهران [اوین، رجائی شهر و قصر] بلکه از زندان های چهل استان و شهر گزارش دادند و در میانشان از همه نوع گرایش های سیاسی بود و خبرنگارانی از اطراف جهان در جلسات دادگاه حاضر می شدند و جريان برگزاری آن نيز به‌طور مستقيم از سايت اينترنتی دادگاه پخش می‌شد.
اين دادگاه ضمانت اجرای قضائی ندارد اما به‌طور نمادين نخستين دادگاه بين‌المللی است که به جنايت‌های دهه ۶۰ در ايران رسيدگی می‌کند. فرزند یکی از قربانیان این کشتارها که هرگز پدر خود را ندیده و تا هشت سالگی از دیدن مادر هم محروم بوده است در پایان جلسه دوم گفت انگار باری بر دوشم بود که به زمین گذاشته شد وقتی کسانی را دیدم که غمی مانند من داشتند.
جوانانی که پدر و مادرشان اعدام شده بودند. حکایت هائی که گفته شد، انگار دانستم جهان غمخوار است.
کميسيون حقيقت‌ياب اين دادگاه، که رياست آن را موريس کاپيتورن گزارشگر ويژه پيشين سازمان ملل متحد در امور حقوق بشر ايران بر عهده داشت، بر اساس اظهارات گزارشی تهيه کرد و همين گزارش مبنای کيفرخواست بخش دوم دادگاه در لاهه قرار گرفت که از سوی گروه دادستانی به هيئت داوران ارايه شد.
دادگاه «ايران تريبونال» که در سه روز اخير هر روز ساعت ۹ صبح تا پنج بعد از ظهر ادامه داشت به رياست قاضی جوآن کريستين برسيگر از آفريقای جنوبی برگزار گرديد و پنج نفر هيئت قضات آن پروفسور جان دوگارد از آفريقای جنوبی، پروفسور هاکو هاتوا از کنيا، پروفسور باتريشيا سلرز از بلژيک و پروفسور مايکل هانس فيلد از انگلستان بودند.
گروه دادستانی اين دادگاه را نانسی هورماشيا، مژده شهرياری، کاوه شهروز، جان کوپر، سر جفری نايس، گيسونيا و پيام اخوان بر عهده داشتند.
در اين سه روز شاهدانی چون هدايت‌الله متين‌دفتری، نایب رئيس کاتون وکلای ايران؛ ملکه مصطفی سلطانی که چهار برادر وی به دست حکومت ايران اعدام و کشته شده‌اند، شورا مکارمی که مادر و خاله‌ش اعدام شده بودند؛ شهره قنبری، زندانی سياسی سابق که به‌هنگام دستگيری از اعضای سازمان پيکار در راه آزادی طبقه کارگر بود؛ امير آطیابی، زندانی سياسی به اتهام عضويت در سازمان جوانان حزب توده؛ شکوفه سخی، زندانی سياسی دهه ۶۰؛ حوريه جهان‌پور از اقليت بهايی؛ احمد موسوی، از زندانيان سياسی سابق به جرم عضويت در گروه پيشگام از سازمان چريک‌های فدائی خلق؛ مهدی اصلانی، زندانی سياسی سابق و عضو پيشين سازمان فدائيان خلق، نادر (فرهاد) بوکايی، زندانی سياسی سابق که در زمان دستگيری هوادار سازمان راه کارگر بود و ايرج مصداقی، نويسنده کتاب «نه زيستن، نه مرگ»، زندانی سياسی سابق که از اعضای سازمان مجاهدين خلق بود؛ در جايگاه قرار گرفتند و صحنه‌های تکان‌دهنده‌ای از شرايط زندان‌ها و شکنجه‌ها و اعدام‌های زندانيان سياسی را بازگو کردند.
رأی نهايی دادگاه «ايران تريبونال» در ساعت ۱۶ شنبه توسط هيئت قضات ارائه شد و در پايان شرکت‌کنندگان در اين دادگاه با بلند کردن دست‌های خود به علامت پيروزی به خواندن سرود پرداختند.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر